Οι γάτες στα αστυνομικά

Οι γάτες είναι τα αγαπημένα κατοικίδια των αστυνομικών συγγραφέων και τους συντροφεύουν ακόμα και στις ίδιες τις πλοκές τους. «Ο γάτος έκανε έναν ακόμα χαρακτηριστικό θόρυβο στο πορτάκι της πόρτας και τώρα, με τη μαύρη ουρά του και τα δύο πίσω του πόδια στο σπίτι, τράβηξε κάτι μέσα από το οβάλ πλαστικό. Ήταν κάτι ασπριδερό μήκους είκοσι εκατοστών. Ο Πόρτλαντ Μπιλ, έτσι έλεγαν το γάτο, τίναξε στον αέρα το τρόπαιό του για να πέσει με θόρυβο στο πάτωμα». Οι ιδιοκτήτες του δεν άργησαν να καταλάβουν πως ήταν ένα ανθρώπινο δάχτυλο. Έτσι βοηθάει ο Πόρτλαντ Μπιλ την Πάτυ Χάισμιθ να ξεκινήσει ένα από τα διηγήματά της στη συλλογή «Γάτες» (Diogenes, 2005, Αγρα,2006).

Είχαν προηγηθεί τρεις συλλογές από τις εκδόσεις Signet Books (Penguin USA): «Mystery Cats», 1991 με δεκατέσσερις συγγραφείς και στο εξώφυλλο τα ονόματα των Ρουθ Ρένταλ, Λίλιαν Τζάκσον Μπράουν, Πατρίτσια Χάισμιθ. Ήταν μια θεματική ανθολογία των διάσημων περιοδικών «Ellery Queen's Mystery Magazine» και «Alfred Hitchcock's Mystery Magazine». Το 1993 εκδίδεται το «More Mystery Cats». Στο εξώφυλλο φιγουράρουν τα ονόματα των Λίλιαν Τζάκσον Μπράουν, Έλλις Πήτερς, Ντόροθυ Σέγιερς, Π.Γούντχαους «και άλλοι δέκα». Και τέλος το 1995 εκδίδεται το «Mystery Cats ΙΙΙ», με μια ανακύκλωση των προηγούμενων ονομάτων.

Οι επιμέρους τώρα σκηνές με γάτες που κρατούν στην αγκαλιά τους ιδιότροποι κακοποιοί στυλ Goldfinger είναι αναρίθμητες και δεν έχει νόημα η ενδελεχής καταγραφή τους.

Κατά τ’ άλλα, ο Χιλιανός Ραμόν Δίας Ετερόβικ είχε ξεκινήσει να αφηγείται τις περιπέτειες του ιδιωτικού ντετέκτιβ Ερέδια από το 1987. Το 1992 στο «Solo en la oscuridad» («Μόνο στο σκοτάδι») ο Ερέδια θ’ αποκτήσει συντροφιά έναν κεραμιδόγατο, που θα τον βγάλει Σιμενόν, καθώς θα τον βρει ξαφνικά στο γραφείο του να κοιμάται πάνω στα άπαντα του Γάλλου συγγραφέα. Μαζί του θ’ αποκτήσει μια μοναδική σχέση με πολύωρες συζητήσεις για τη ζωή και το θάνατο και τις υποθέσεις που τον απασχολούν. Ο τετράποδος  Σιμενόν φέρνει ένα αεράκι μαγικού ρεαλισμού στο αστυνομικό μυθιστόρημα.  Ο Ετερόβικ θα γράψει το 2000 το «Los siete hijos de Simenon» («Τα επτά παιδιά του Σιμενόν»). Ο Ερέδια για πρώτη φορά έχει φύγει από το Σαντιάγο. Είναι επιστάτης σε τουριστικές κατοικίες τις οποίες και βάφει πριν αρχίσει η καλοκαιρινή σαιζόν. Έξι μήνες μετά αδημονεί να επιστρέψει στην πόλη. Βρισκόμαστε στη στροφή του αιώνα και στη δεκαετία του 1990 μετά τη διαβόητη δικτατορία Πινοτσέ· όλα αλλάζουν γρήγορα.

Από το 2000 και μετά παρατηρώ μια διεθνή κάμψη στη συμμετοχή των γατών στα θρίλερ και στα αστυνομικά εν γένη, καθώς αρχίζουν να κυριαρχούν στις αναρτήσεις του Facebook τα οικογενειακά κατοικίδια σε μια πιο ανάλαφρη θεματολογία.

Είμαι βέβαιος, πάντως, πως οι μοχθηροί γάτοι θα επανέλθουν όταν το λεγόμενο «κοινωνικό» αστυνομικό μυθιστόρημα θα αρχίσει να ατονεί για να δώσει τη θέση του σε άλλα «διχαλωτά» (κατά Μπόρχες) μονοπάτια.